Mật ong là loại nguyên liệu khá quen thuộc với mỗi gia đình nhà ta. Tác giả là một người “hảo ngọt”, khi nhỏ vẫn thường len lén mẹ để nếm thử mật ong và đường ở nhà nè. Lớn lên có thể tự mua được món đồ mình yêu thích thì gặp vấn đề khá lớn – mật ong giả.
Thứ nguyên liệu tưởng như hiển nhiên, có thể nuôi được nhưng chúng ta vẫn luôn phải mua nhằm những loại chất lỏng pha đường giả mật ong bán đầy rẫy ở thị trường. Bạn cứ vào bất kỳ siêu thị nào mua ngẫu nhiên 1 chai mật ong của mà tự kiểm định. Cũng một khoản thời gian mình chê luôn loại nguyên liệu này.
Mấy năm gần đây do có điều kiện đi đây đi đó nghiên cứu và gặp gỡ nhiều người. Mình cũng tìm được và tin tưởng một số nguồn mật ong uy tín, và cũng từ đó mình mới biết, mật ong cũng có nhiều loại và có những loại cực kì cực kì đắt tiền.
Cây gùi – trái gùi là gì
Gùi có tên khoa học là Willughbeia cochinchinensis, một loại thực vật dây leo hóa gỗ mọc hoang dại, trái của cây gùi có kích thước tương đương trứng gà, vỏ ngoài có màu vàng, mỏng, phần ruột có những múi như trái mít, mùi vị của quả này hơi chua, pha lẫn vị ngọt thanh, có hương thơm đặc biệt.
Ở Việt Nam trước đây dây gùi sống tự nhiên rất phổ biến trong các khu rừng nguyên sinh ở Miền Đông Nam Bộ, nhưng hiện nay loài dây leo có quả quý này gần như sắp bị tiệt chủng do rừng nguyên sinh đã bị khai phá.
Ở Miền Tây có một giống họ gùi gọi là trái thanh trà – mọc hoang ở vùng Bảy Núi, đến thập niên 1950 thì bắt đầu có mặt ở Cần Thơ. Sau đó, chúng được nhân rộng và trồng nhiều suốt từ An Giang xuôi xuống Vĩnh Long, Cần Thơ…
Ở Campuchia trái gùi có tên là Kuy, là loại quả còn phổ biến trong các khu rừng nguyên sinh và đang được bảo tồn và khai thác để phục vụ khách du lịch.
Mật ong gùi rừng
Mật ong mà mình đề cập ở đây có xuất xứ từ Khu bảo tồn thiên nhiên Núi Ông, huyện Tánh Linh, tỉnh Bình Thuận. Nơi vùng nguyên sinh còn được bảo tồn gần như nguyên vẹn, vẫn chưa bị công nghiệp, du lịch khai thác. Loại mật ong được thu hoạch từ trên những cây gùi hoang dã mọc trong rừng, nó cực kỳ hiếm, không phải năm nào đi rừng về cũng có.
“Năm nay đi rừng 2-3 ngày vẫn không có mật ong, không phải lần đi rừng nào cũng thành công, có lần đi về trắng tay như thường”. – theo chia sẻ của Trai Núi Ông (TNO), một nhân vật mình từng đề cập trong bài viết Thám hiểm mạch nước ngầm từ Núi Ông, đăng trên website DLB.
“Mấy năm trước có ông thợ rừng đi hái gùi leo vách đá bị té từ trên cao rồi đi luôn.” – TNO chia sẻ tiếp.
Cây gùi là loài thân dây leo, thường quấn bám vào các thân cây lớn, cao hàng chục mét trở lên nên người ta phải trèo lên những cành cao cách mặt đất từ 30- 50m, đu người ra các cành nhánh rồi dùng móc kéo cành vào gần người để hái từng quả, từng chùm một để tránh làm rụng những quả xanh.
Đặc biệt, người hái quả gùi phải có kinh nghiệm đi rừng, giỏi leo trèo mới có thể hái được những quả ưng ý, chỉ cần một chút sơ sẩy là có thể té từ trên cao xuống đất.
Thu hoạch trái gùi đã khó, tìm mật ong còn khó hơn. Đâu phải nhóm cây gùi nào cũng có tổ ong!
Tinh hoa mật ong thượng hạng
“Mật ong gùi có mùi thơm ngọt thanh của trái gùi, vị ngọt nhẹ nhàng của thiên nhiên”. – theo chia sẻ của chính tôi, tác giả bài viết này, người đang cầm trên tay hủ mật ong gùi quý hiếm.
Để có thể mang những can mật ong đến tay người dùng thì thành quả lớn nhất là những người thợ rừng, những người không ngại gian khổ vào rừng sâu để thu hoạch những tổ mật ong thô mang về. Và kế tiếp là Anh Phát (có dịp mình sẽ giới thiệu chi tiết hơn về nhân vật này), anh là người mang đến ý tưởng, chế biến, cải tiến và áp dụng loại mật ong này sử dụng cho nhiều mục đích, bao gồm cứu người chữa bệnh.
Mình dùng từ “tinh hoa” ở đây là vì cái ý nghĩa hiếm và bổ dưỡng của nó, thật sự để có thể cung cấp đại trà và phân phối như hàng trong siêu thị là điều bất khả thi. Chúng mình muốn mang loại nguyên liệu quý hiếm này đến tay những bạn chịu khó nghiên cứu và quan tâm đến sức khỏe và phát triển thể chất.
- Công dụng của mật ong, mời bạn đọc bài viết Cơ thể thay đổi thế nào nếu bạn ăn mật ong trước khi đi ngủ?.
- Một thành phẩm khác từ gùi, một dược liệu tinh chế từ mật ong gùi, trái gùi rừng – Siro trái gùi.
Vấn đề lớn nhất của các sản phẩm của Việt Nam mình, mặc dù họ có sản phẩm tốt… đó là thiếu thông tin và không bao bì nhãn mác. Greenbox sẽ hỗ trợ họ mang thông tin rõ ràng và thiết kế hình ảnh đến với mọi người.